Linux Nedir - Linux Tarihi

***SynaX*** · 02-Ocak-2025, 11:44

Linux Nedir?

Linux, unix benzeri açık kaynak kodlu bir işletim sistemi grubudur. GNU Genel Kamu Lisansı altında sunulan, açık kaynak olmasından anlayacağınız üzere bir özgür yazılım projesidir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Linux Tarihi

Linux ismi, projenin ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Aynı bu yılda sisteme adını veren Linus Torvalds tarafından daha eski bir sistem olan Unıx'in mimarisine ve POSIX standartlarına uygun olarak yazılmaya başlanmıştır. Geliştirilmesinde unix mimarisinden yararlanılmış olup, unix sisteminden hiçbir kod alınmamıştır. Geliştirilen bu yazılım, içinde kullanıcı araçları olmayan, ham bir çekirdek yazılımdır.

Gelişim Süreci

Linux'tan çok daha önce, 1984 yılında, yine unix mimarisine uygun bir işletim sistemini özgür yazılım projesi olarak geliştirmek isteyen Richard Stallman MIT üniversitesindeki görevinden ayrılmıştı. GNU projesi adını verdiği işletim sistemi projesi 1991 yılında aslında hazırdı fakat kullanıcı araçları olmasına rağmen çekirdek yazılım eksikti.

Parçalar Birleşiyor

Takvimler 1992 yılını gösterdiğinde, Linux'un ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds projesini daha çok geliştiricinin ve katkıcının desteğini almak için GNU Genel Kamu Lisansı altında özgür proje olarak yayınladı. Böylece yukarıda anlattığım iki proje (Linux Ve GNU) birbirlerinin eksik kısımlarını tamamladı ve tam bir işletim sistemi haline geldi. Bu işletim sistemi 1994 yılında GNU bülteninde "Özgür UNIX Benzeri" olarak duyuruldu.

Özgür yazılım olmasının Linux'a etkisi

"Özgür Yazılımlar" lisansları gereği yazılımın kopyalanabilmesi, kodlarının değiştirilebilmesi ve bu şekilde dağıtılabilmesini yasal olarak mümkün kılmaktadır, yazılımlar isteyen herkes tarafından paylaşılarak geliştirilebilmektedir. Bu nedenle Linux'un GNU temel kamu lisansı'nı tercih etmesi Linux tarihindeki en önemli kırılma noktasıdır. Bu sayede Linux projesi Dünya genelinden pek çok gönüllü uzmanın katkısını almayı başarmıştır.
Richard Stallman tarafından başlatılan özgür yazılım hareketi de daha iyi bilinir olmuş ve başarısı kanıtlanmış bir geliştirme modeli olarak kabul görmüştür.

İnternet'in Linux'a etkisi

İnternet özgür yazılımların ihtiyacı olan, evrensel olarak birlikte yazılım geliştirebilme ortamını herkese sağlayan bir alan açmıştır. GNU/Linux projesi bu imkânı çok iyi değerlendirerek 90'lı yıllardan günümüze kadar Dünya çapındaki uzmanlardan katkı alarak gelişmiştir.

Özellikle Apache yazılımı rakiplerine göre internet sunucularının daha hızlı ve kararlı, maliyet açısından daha ucuz olmasını sağlamıştır. Bu durum 90'lı yılların sonlarından itibaren Linux sistemlerin ticari ve teknolojik olarak gelişmesine büyük katkı yapmıştır.

Ayrıca 2000'li yıllarda internetin evlere ve küçük işletmelere kadar yaygınlaşması çok geniş internet altyapısına ve çok farklı özellikteki ağ cihazlarına olan ihtiyacı arttırmıştır. GNU/Linux sisteminin cihaz üreticileri tarafından sınırsızca özelleştirilebilir olması ve ücretsiz sunulması bu üreticiler tarafından yaygın olarak tercih edilmesine neden olmuştur.

Dağıtımların ortaya çıkışı

Linux dağıtımı (ya da GNU/Linux dağıtımı); Linux çekirdeği, GNU araçları, bir görüntü sunucusu ve bir masaüstü ortamınınbir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek yapılandırma araçları ile oluşturulan tam bir işletim sistemidir.

1993 Yılında Patrick Volkerding, çeşitli ağ araçları, grafik arabirimi ve diğer araçları bir arada sunduğu bir GNU/Linux projesi başlatmıştır. Slackware adını verdiği proje ilk GNU/Linux dağıtımıdır. Aynı yıl benzer amaçlarla lan Murdock tarafından Debian projesi duyurulmuştur. Debin dağıtımı hâlen yaygın kullanılan en eski dağıtım olma özelliği taşımaktadır.

GNU/Linux, gelişiminin ilk yıllarında çeşitli konferanslarda ve üniversite çevrelerinde disketlerle çoğaltılıp elden ele dağıtılmaktaydı. Dağıtım (distrubution) tanımına yol açan bu yöntem günümüzde internet yoluyla indirme şeklinde yapılsa da bu terim hâlen kullanılmaktadır.

İlk GNU/Linux Dağıtımı Slackware Görüntüsü.

Aynı yıl duyurulan Debian Dağıtımı görüntüsü.

Debian, günümüzde en yaygın kullanılan GNU/Linux dağıtımıdır.

Linux Nedir - Linux Tarihi

GNU, Linux ve UNIX ile alakalı tüm konulara bu başlık altından ulaşabilirsiniz.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.

Konuyu Görüntüleyen Aktif Kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 misafir)